حضرت امیرالمؤمنین‏ علیه السلام نمازهای روزانه را در وقت خود می‏خواند.
و برای نوافل و مستحبّات اهمیّت فراوان قائل بود،
و نماز شب حضرت امیرالمؤمنین‏ علیه السلام هرگز ترک نمی‏شد، 
زیرا که از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم شنید:
صَلوة اللَّیْلِ نُورٌ 
(نماز شب نور است)
ابن الکَوّاء نقل می‏کند:
حتّی در «لیلة الهریر» که کوفیان و شامیان از آغاز شب تا صبح می‏جنگیدند، 
در آن شب نیز نمازِ شبِ امام علی‏ علیه السلام ترک نگردید. [1] .
نوف بکّالی، نسبت به حالات شبانه و نماز شب آن حضرت نقل می‏کند:
یَا نَوْفُ، طُوبَی لِلزَّاهِدِینَ فِی الدُّنْیَا، الرَّاغِبِینَ فِی الْآخِرَةِ، أُولئِکَ قَوْمٌ اتَّخَذُوا الْأَرْضَ بِسَاطاً، وَتُرَابَهَا فِرَاشاً، وَمَاءَهَا طِیباً، وَالْقُرْآنَ شِعَاراً، وَالدُّعَاءَ دِثَاراً، ثُمَ قَرَضُوا الدُّنْیَا قَرْضاً عَلَی مِنْهَاجِ الْمَسِیحِ.
یَا نَوْفُ، إِنَّ دَاوُودَ علیه السلام قَامَ فِی مِثْلِ هذِهِ السَّاعَةِ مِنَ اللَّیْلِ فَقَالَ: إِنَّهَا لَسَاعَةٌ لَا یَدْعُو فِیهَا عَبْدٌ إِلَّا اسْتُجِیبَ لَهُ، إِلَّا أَنْ یَکُونَ عَشَّاراً أَوْ عَرِیفاً أَوْ شُرْطِیّاً، أَوْ صَاحِبَ عَرْطَبَةٍ (وهی الطنبور) أَوْ صَاحِبَ کَوْبَةٍ.
(در یکی از شب‏ها حضرت امیرالمؤمنین‏ علیه السلام را دیدم که برای عبادت از بستر بر خواست، و نگاهی به ستارگان افکند، و به من فرمود: خوابی! یا بیدار؟ گفتم بیدارم، امام علی‏ علیه السلام فرمود:)
(ای نوف! خوشا به حال آنان که از دنیای حرام چشم پوشیدند، و دل به آخرت بستند، 
آنان مردمی هستند که زمین را تخت، خاک را بستر، آب را عطر، و قرآن را پوشش زیرین، و دعا را لباس رویین خود قرار دادند، سپس دنیا را همانند عیسی مسیح‏ علیه السلام وا نهادند.
ای نوف! همانا داوود پیامبر (که درود خدا بر او باد) در چنین ساعتی از شب برمی‏خواست، و می‏گفت:
«این ساعتی است که دعای هر بنده‏ای به اجابت می‏رسد، جز باجگیران، جاسوسان، شبگردان و نیروهای انتظامی حکومت ستمگر، یا نوازنده طنبور و طبل».) [2] .
حضرت امیرالمؤمنین‏ علیه السلام در وصفِ شبِ پرهیزکاران، و نمازِ شب آنان فرمود:
أَمَّا اللَّیْلَ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُمْ، تَالِینَ لِأَجْزَاءِ الْقُرْآنِ یُرَتِّلُونَهَا تَرْتِیلاً. یُحَزِّنُونَ بِهِ أَنْفُسَهُمْ وَیَسْتَثِیرُونَ بِهِ دَوَاءَ دَائِهِمْ.
فَإِذَا مَرُّوا بِآیَةً فِیهَا تَشْوِیقٌ رَکَنُوا إِلَیْهَا طَمَعاً، وَتَطَلَّعَتْ نُفُوسُهُمْ إِلَیْهَا شَوْقاً، وَظَنُّوا أَنَّهَا نُصْبَ أَعْیُنِهِمْ. 
وَإِذَا مَرُّوا بِآیَةٍ فِیهَا تَخْوِیفٌ أَصْغَوْا إِلَیْهَا مَسَامِعَ قُلُوبِهِمْ، وَظَنُّوا أَنَّ زَفِیرَ جَهَنَّمَ وَشَهِیقَهَا فِی أُصُولِ آذَانِهِمْ، فَهُمْ حَانُونَ عَلَی أَوْسَاطِهِمْ، مُفْتَرِشُونَ لِجِبَاهِهِمْ وَأَکُفِّهِمْ وَرُکَبِهِمْ، وَأَطْرَافِ أَقْدَامِهِمْ، یَطْلُبُونَ إِلَی اللَّهِ تَعَالَی فِی فَکَاکِ رِقَابِهِمْ.
«پرهیزکاران در شب برپا ایستاده مشغول نمازند، قرآن را جزء جزء و با تفکّر و اندیشه می‏خوانند، با قرآن جان خود را محزون و داروی درد خود را می‏یابند، وقتی به آیه‏ای برسند که تشویقی در آن است، با شوق و طمع بهشت به آن روی آورند، و با جان پرشوق در آن خیره شوند، و گمان می‏برند که نعمت‏های بهشت در برابر دیدگانشان قرار دارد،
و هرگاه به آیه‏ای می‏رسند که ترس از خدا در آن باشد، گوش دل به آن می‏سپارند، و گویا صدای برهم خوردن شعله‏های آتش، در گوششان طنین افکن است، پس قامت به شکل رکوع خم کرده، پیشانی و دست و پا بر خاک مالیده، و از خدا آزادی خود از آتش جهنّم را می‏طلبند.» [3] .

پی نوشت ها: 
[1] حلیة الابرار ج 1 ص 320. 
[2] حکمت 104 نهج‏البلاغه معجم المفهرس محمد دشتی، که برخی از اسناد آن به این شرح است:
1- کتاب خصال ج1 ص337 ح40 باب الستّه: شیخ صدوق (متوفای 381 ه)
2- اکمال الدین: شیخ صدوق (متوفای 381 ه)
3- مروج الذهب ج4 ص106: مسعودی (متوفای 346 ه)
4- حلیة الاولیاء ج 6 ص 53: ابونعیم اصفهانی(متوفای 402 ه)
5- تاریخ بغداد ج 7 ص162 ح3608: خطیب بغدادی شافعی (متوفای 463 ه)
6- دستور معالم الحکم ص 35 و92: قاضی قضاعی(متوفای 454 ه)
7- غرر الحکم ص 209 : ج 4 ص 268: آمدی (متوفای 588 ه). 
[3] خطبه 8 : 193 نهج‏البلاغه معجم المفهرس محمد دشتی، که برخی از اسناد آن به این شرح است.